Theo Luật sư Nguyễn Văn Đồng, Đoàn Luật sư TP. Hà Nội cho biết, hiện nay cả nước mới chỉ có duy nhất Công ty Hóa chất 21 (có Nhà máy Z121) của Bộ Quốc phòng được sản xuất và bán các loại pháo hoa. Việc sản xuất, kinh doanh pháp hoa phải đảm bảo các điều kiện rất chặt chẽ, được quy định chi tiết tại Nghị định 137/2020/NĐ-CP của Chính phủ về quản lý sử dụng pháo.

Theo đó, tại khoản 1, Điều 3, Nghị định 137/2020/NĐ-CP có quy định “pháo” là sản phẩm có chứa thuốc pháo, khi có tác động của xung kích thích cơ, nhiệt, hóa hoặc điện gây ra phản ứng hóa học nhành, mạnh, sinh khí, tạo ra hiệu ứng âm thanh, ánh sáng, màu sắc trong không gian, gây ra tiếng nổ hoặc không gây ra tiếng nổ. Pháo bao gồm: Pháo nổ, pháo hoa.

“Pháo nổ” là sản phẩm được chế tạo, sản xuất thủ công hoặc công nghiệp, khi có tác động của xung kích thích cơ, nhiệt, hóa hoặc điện gây ra tiếng nổ hoặc gây ra tiếng rít, tiếng nổ và hiệu ứng màu sắc trong không gian.

“Pháo nổ gây ra tiếng rít, tiếng nổ và hiệu ứng màu sắc trong không gian” được gọi là pháo hoa nổ.

“Pháo hoa nổ tầm thấp” là quả pháo có đường kính không lớn hơn 90mm hoặc tầm bắn không vượt quá 120m. Pháo hoa nổ tầm cao là quả pháo có đường kính trên 90mm hoặc tầm bắn trên 120m.

“Pháo hoa” là sản phẩm được chế tạo, sản xuất thủ công hoặc công nghiệp, khi có tác động của xung kích thích cơ, nhiệt, hóa hoặc điện tạo ra các hiệu ứng âm thanh, ánh sáng, màu sắc trong không gian, không gây ra tiếng nổ.

Do hiện nay rất nhiều người vẫn bị nhầm lẫn giữa pháo hoa và pháo nổ. Theo quy định tại khoản 1, Điều 3, Nghị định 137/2020/NĐ-CP, pháo hoa và pháo nổ đều là sản phẩm tạo ra hiệu ứng ánh sáng, màu sắc trong không gian. Điểm khác nhau cơ bản là pháo nổ sẽ gây ra tiếng nổ, tiếng rít còn pháo hoa thì không gây ra tiếng nổ mà chỉ tạo ra các hiệu ứng âm thanh.

Cá nhân có được kinh doanh pháo hoa của Bộ Quốc phòng trong dịp tết?

Tại khoản 1, Điều 5, Nghị định 137/2020/NĐ-CP quy định về các hành vi nghiêm cấm, trong đó bao gồm: Nghiên cứu, chế tạo, sản xuất, mua bán, xuất khẩu, nhập khẩu, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng hoặc chiếm đoạt pháo nổ; trừ trường hợp tổ chức, doanh nghiệp thuộc Bộ Quốc phòng được Thủ tướng Chính phủ giao nhiệm vụ nghiên cứu, sản xuất, nhập khẩu, xuất khẩu, cung cấp, vận chuyển, sử dụng pháo hoa nổ theo quy định tại Nghị định 137/2020/NĐ-CP.

Tại khoản 2, Điều 14, Nghị định 137/2020/NĐ-CP quy định, việc kinh doanh pháo hoa phải bảo đảm các điều kiện như sau:

Thứ nhất, chỉ tổ chức, doanh nghiệp thuộc Bộ Quốc phòng được kinh doanh pháo hoa và phải được cơ quan Công an có thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện về an ninh, trật tự; bảo đảm các điều kiện về phòng cháy, chữa cháy, phòng ngừa, ứng phó sự cố và bảo vệ môi trường;

Thứ hai, kho, phương tiện vận chuyển, thiết bị, dụng cụ phục vụ kinh doanh pháo hoa phải phù hợp, bảo đảm điều kiện về bảo quản, vận chuyển, phòng cháy và chữa cháy;

Thứ ba, người quản lý, người phục vụ có liên quan đến kinh doanh pháo hoa phải được huấn luyện về kỹ thuật an toàn;

Thứ tư, chỉ được kinh doanh pháo hoa bảo đảm tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật theo quy định.

Đối chiếu quy định nếu trên, thì chỉ có doanh nghiệp thuộc Bộ Quốc phòng có Giấy chứng nhận đủ điều kiện về an ninh, trật tự; bảo đảm các điều kiện về phòng cháy, chữa cháy, phòng ngừa, ứng phó sự cố và bảo vệ môi trường mới được quyền kinh doanh pháo hoa. Vì thế, cá nhân không được phép mua số lượng lớn pháo hoa về bán lẻ lại.

Trường hợp nào được mua pháo hoa của Bộ Quốc phòng về sử dụng?

Theo Luật sư, tại khoản 1, Điều 17, Nghị định 137/2020/NĐ-CP về quản lý, sử dụng pháo, cơ quan, tổ chức, cá nhân có năng lực hành vi dân sự đầy đủ được sử dụng pháo hoa trong các trường hợp như: Lễ, tết, sinh nhật, cưới hỏi, hội nghị, khai trương, ngày kỷ niệm và trong hoạt động văn hóa, nghệ thuật.

Tại khoản 2, Điều 17, Nghị định 137/2020/NĐ-CP về quản lý, sử dụng pháo quy định về việc mua pháo hoa. Theo đó, cơ quan, tổ chức, cá nhân khi sử dụng pháo hoa chỉ được mua pháo hoa tại các tổ chức, doanh nghiệp được phép sản xuất, kinh doanh pháo hoa.

Đối chiếu quy định trên, thì cá nhân có năng lực hành vi dân sự đầy đủ được mua pháo hoa của Bộ Quốc Phòng về sử dụng pháo trong dịp Tết và chỉ được mua pháo hoa tại các doanh nghiệp được phép kinh doanh pháo hoa. Khi mua hàng sẽ phải xuất trình giấy tờ cá nhân, phải điền thông tin của người mua, các sản phẩm chọn mua để lưu trữ thông tin.